وضعیت انتشار روزنامه‌ها و مجلات در حال حاضر و بعد از کرونا به چه شکل است؟
قبل از کرونا و تقریبا از ابتدای سال ٩٧ شرایط مطبوعات به دلیل افزایش قیمت کاغذ و چاپ دچار مشکل شده بود. از شهریور ٩٧ به بعد هم با افزایش قیمت دلار و دلالی بازار کاغذ این مشکل تبدیل به بحران شد و عملا تیراژ نشریات به یک سوم کاهش پیدا کرد و خیلی از مجلات و روزنامه‌ها اجباراً صفحات خود را کاهش دادند و قیمت اکثر مجلات و روزنامه ها ۵٠ درصد افزایش داشت. با وضعیت کرونایی در اسفند ١٣٩٨ در حقیقت تیر خلاص به نشریات زده شد. همان مقدار آگهی‌های تجاری هم از بین رفت و عملا انتشار روزنامه یا مجله بدون حمایت بیرونی تقریبا غیرممکن شد. حتی نشریات وابسته هم دچار مشکل پرداخت حقوق و انتشار شدند. تیراژ برخی روزنامه‌ها به هزار نسخه رسید و خیلی‌ها هم تعطیل شدند.
دلیل کاهش فروش نشریات چه بوده است؟
به طور طبیعی وقتی تعداد صفحات کم شود، قیمت افزایش بیابد، تیراژ کم شود یا توزیع نشریات در خیلی از شهرها و حتی مراکز استان انجام نشود کاهش فروش روزنامه ها و مجلات اتفاق می‌افتد. شما در نظر بگیرید بیشتر از ٨٠ درصد از روزنامه‌ها و مجلات توزیع شهرستان ندارند. یعنی حتی در شهر مهمی مثل مشهد هم توزیع نمی‌شوند یا اگر می‌شوند خیلی خیلی محدود است.
وضعیت اقتصادی مردم چه قدر در کاهش تیراژ موثر بوده است؟
اولین چیزی که از سبد خرید خانواده‌ها در شرایط سخت اقتصادی و کاهش قدرت خرید مردم کم می‌شود محصولات فرهنگی نظیر کتاب و روزنامه و مجله است. اگر چه این موضوع کاملا اشتباه است اما خوب متاسفانه به دلایل بسیاری اتفاق می‌افتد. یعنی حذف خرید محصولات فرهنگی زودتر از حذف رفتن به رستوران و سفر اتفاق می‌افتد.
دولت و به طور مشخص معاونت مطبوعاتی چه میزان در حمایت از نشریات نقش داشته و در این مدت چه کمک‌هایی به نشریات کرده است؟
ببینید من مخالف حمایت و دخالت دولت هستم. به طور کلی دلیلی ندارد به نشریات کمک شود و مثلا به آن‌ها کاغذ با ارز دولتی داده شود یا یارانه به حسابشان واریز شود. اما اگر می‌شود که در سال‌های اخیر انجام شده است چرا انقدر تبعیض و بی‌عدالتی؟ چرا این کمک‌های معیار درستی ندارد و بر اساس تیراژ و میزان نفوذ و اهمیت نشریات پرداخت نمی‌شود؟ نشریاتی هستند که من و شما حتی اسمش را هم نشنیده ایم اما چندبرابر روزنامه‌هایی مثل شما یا مجلات گروه همشهری کاغذ دولتی گرفتند و در بازار فروختند. دخالت دولت فساد ایجاد کرده است، دولت اگر می‌خواهد حمایت کند تعداد بیشتری از روزنامه‌نگاران و عوامل فنی و اداری نشریات را رایگان بیمه کند. خدمات بیمه تکمیلی آن‌ها را افزایش دهد. به نطرم
نشریات برای زنده ماندن نیازمند واکسن هستند اما این واکسن مدل حمایت فعلی دولت نیست.
شاید اگر همین حمایت دولت هم نباشد خیلی نشریات مستقل و فاخر دیگر منتشر نشوند؟
ببینید نحوه کمک و حمایت باید فرق کند. وقتی شما برای صرفه‌جویی در دولت به سازمان‌ها و نهادها ابلاغ می‌کنید که خرید روزنامه و خصوصا مجله ممنوع است و بعد کاغذ دولتی به نشریات می‌دهید یعنی یک جای کار مشکل دارد. شما همان بودجه را اختصاص بده به سازمان‌ها و موظف کن با توجه به وظایف و مسئولیت اجتماعی که دارند روزنامه و مجله بخرند. قطعا مدیران رسانه باید محصول با کیفیت تولید کنند تا در سبد خرید این نهادها قرار بگیرند. قطعا این خرید باعث می‌شود عده بیشتری مطالعه کنند. قطعا فساد و رانت کم‌ترین ایجاد می‌کند و شما نمی‌بینید که کاغذ با ارز ۴٢٠٠ تومانی یا نیمایی در بازار آزاد فروخته می‌شود. وقتی شما به جای این همه روزنامه‌نگاران را توسط معاونت مطبوعاتی بیمه کنید هم روزنامه‌نگار را حمایت کردی و هم مدیر رسانه دغدغه بیمه و پرداخت بیمه را ندارد. می‌شود برای حمایت از رسانه‌ها روش‌های بهتری ایجاد کرد.
وضعیت نشریات همشهری به چه شکل است؟
نشریات همشهری به جهت سابقه انتشار، کیفیت و داشتن مخاطبان گسترده در سراسر ایران به طور طبیعی شرایط بهتری از مجلات دیگر دارند. تمام ٨ عنوان مجله ما در سراسر ایران توزیع می‌شوند، قیمت‌ها به مراتب پایین‌تر از دیگر مجلات است و قطعا مخاطب بیشتری دارد. ببینید کم‌ترین تیراژ محله ما حداقل ٣٠٠٠ نسخه است در حالیکه الان مجله‌هایی داریم با تیراژ ٢٠٠ یا ۵٠٠ نسخه، بعضی‌ها به صورت دیجیتال چاپ می‌شوند. اما با همه این‌ها ما هم در بحران هستیم. ما هم برای پرداخت حقوق و حق‌التحریر همکارانمان مشکل داریم. بگذارید صادقانه اعتراف کنم حق‌التحریر برخی از همکاران ما تا چهار ماه است که تاخیر پرداخت دارد و ما شرمنده آن‌ها هستیم. خیلی هم شرمنده هستیم اما ناچاریم. در این شرایط سخت اقتصادی فکر کنید حقوق روزنامه‌نگاران هم با تاخیر پرداخت شود. واقعا به دور از انصاف است اما چه کنیم. روزی نیست که دفتر کار از همکارانم به خاطر این شرایط عذرخواهی نکنم و تلاش برای رفع مشکلات نکنم.
انتهای پیام