به مناسبت زادروز ابراهیم گلستان

 ابراهیم گلستان اولین کارگردان ایرانی‌ است که برندهٔ یک جایزهٔ بین‌المللی برای فیلمی مستند شده است.ابراهیم گلستان در سال ۱۳۴۰ برای فیلم یک آتش موفق به دریافت مدال برنز از جشنواره ونیز شد.

وی از زمرهٔ نخستین نویسندگان معاصر ایرانی است که برای زبان داستانی و استفاده از نثر آهنگین در قالب‌های داستانی نوین، اهمیت قائل شد و به آن پرداخت. از این جهت نقش او در سیر پیشرفت داستان معاصر فارسی قابل توجه‌ است.

از دیگر ویژگی‌های داستان‌نویسی گلستان، خلق مجموعه داستان‌های به هم مرتبط است. در حالی که چنین سبکی در غرب سابقه طولانی‌تری دارد، این نوع داستان‌نویسی در ایران با گلستان آغاز می‌شود اما نکته مهم در این نوع آثار گلستان، خلق نوعی جدید از داستان‌نویسی است که در ادبیات کلاسیک ایران، مانند منطق الطیر، ریشه دارد. این نوع داستان‌ها نه براساس درون‌مایه یا شخصیت‌های داستانی، بلکه براساس ساختارهای مشابه به یکدیگر مرتبط می‌شوند.

او در سال ۱۳۲۰ برای تحصیل حقوق به تهران آمد. در آنجا در ۲۱ سالگی با دخترعمویش فخری گلستان ازدواج کرد. سپس به عضویت حزب توده درآمد و تحصیل را رها کرد. او در آن زمان به عنوان عکاس روزنامه‌های رهبر و مردم به کار مشغول بود. وی در سال ۱۳۲۶، کتاب اول خود را که مجموعه داستانی با نام «به دزدی رفته‌ها» بود، منتشر کرد.

وی پس از سال ۱۳۳۶، استودیوی سینمایی خود را با نام «استودیو گلستان» تأسیس کرد و تعدادی فیلم مستند برای یکی از سازمانهای شرکت نفت ساخت. آتش و موج و مرجان و خارا از این جمله‌اند.به دلیل این همکاری‌ها، عده‌ای از روشنفکران آن دوره به وی لقب «گلستان نفتی» داده بودند. یکی از کسانی هم که در برابر این قضایا موضع گیری صریح کرد و گلستان را مورد تقبیح و شماتت قرار داد، جلال آل احمد بود. 

ابراهیم گلستان و دخترش لیلی_۱۳۴۴

گلستان کارگردان دو فیلم داستانی با نام‌های «خشت و آینه» (۱۳۴۴) و اسرار گنج درهٔ جنی (۱۳۵۰) نیز هست. وی همچنین تهیه‌کنندهٔ فیلم «خانه سیاه ‌است» به کارگردانی فروغ فرخ‌زاد بوده‌است. ابراهیم گلستان با فروغ فرخ‌زاد رابطهٔ دوستانه داشته است. وی تا سال ۱۳۴۶، مجموعه داستانی منتشر نکرد.

آثار ابراهیم گلستان

داستان‌ها

۱۹۴۸ – آذر، ماه آخر پاییز (۷ داستان)

۱۹۵۵ – شکار سایه (۴ داستان)

۱۹۶۷ – جوی و دیوار و تشنه (۱۰ داستان)

۱۹۷۴ – اسرار گنج دره جنی

۱۹۷۵ – مد و مه (۳ داستان)

۱۹۹۵ – خروس (۱ داستان بلند)

نامه به سیمین به همت عباس میلانی

مختار در روزگار

برخوردها در زمانه برخورد

زندگی خوش و کوتاه فرانسیس مکومبر – (یک معرفی با ترجمه چند داستان از ارنست همینگوی)

هاکلبری فین – مارک تواین

دون ژوان در جهنم – (ترجمه نمایشنامه جورج برنارد شاو)

فیلم‌های مستند

۱۳۳۲ – از قطره تا دریا

۱۳۳۶ تا ۱۳۴۱ – چشم‌اندازها (آتش، آب و گرما،…)

۱۳۳۷ تا ۱۳۴۱ – موج و مرجان و خارا

۱۳۴۲ – تپه‌های مارلیک

۱۳۴۵ – گنجینه‌های گوهر

۱۳۴۵ – خراب آباد

۱۳۴۵ – خرمن و بذر

۱۳۴۱ – دریا (بلند داستانی ناتمام)

۱۳۴۱ – فیلم کوتاه خواستگاری

۱۳۴۴ – خشت و آینه

۱۳۵۳ – اسرار گنج دره جنی