آمریکا وایران به دنبال بازی برد-برد هستند

در این روزها  با اعلام سفر «علی باقری کنی»،معاون سیاسی وزیر امورخارجه به دوحه این گمانه‌زنی مطرح است که آینده برجام چه خواهد شد و آنطور که کارشناسان و مسوولان کشورهای حاضر در برجام و مذاکرات می‌گویند می‌توان امید آن را داشت که در دور تازه، مذاکرات به نتیجه برسد . در این مورد با احمد وخشیته ، پژوهشگر و استاد دانشگاه دوستی ملل روسیه گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

احمد وخشیته درخصوص این سوال که می‌توان به نتیجه مذاکرات دوحه امیدوار بود گفت :« آغاز مذاکرات بر مبنای به نتیجه رسیدن برنامه ریزی شده است .چه بسا در برهه‌ی زمانی گذشته مذاکرات به بن بست رسیده است  .اما این بار دو طرف رویکرد ایجابی دارند به این جهت که می‌خواهند به یک نتیجه مثبت برسند .»

 وی در ادامه افزود: «این سوال مطرح است که آیا دو طرف به دنبال بازی برد -برد مبتنی بر حاصل جمع غیرصفر هستند(به دنبال سود دو طرفه ) یا براساس ایدئولوژی که دارند به دنبال بردی هستند که به مردم اعلام کنند ما پیروزی شدیم وجبهه مقابل شکست خورد و این دو رویکرد دارد یا خودشان باور دارند که یک بازی حاصل جمع غیر صفر را طبق عرف بین الملل انجام می‌دهند و مذاکره به نتیجه می‌رسد. و یا واقعا شرایط برد- باخت و دوقطبی به وجود می‌آید که دراین صورت این شرایط طبیعی است که اگر یک سمت  مذاکره کننده  منافعی نداشته باشد و به پای میز مذاکره نیاید.»

 در همین زمینه ادامه داد:« دولت سیزدهم مطمئنن به این نتیجه رسیده است که باید مذاکره کند .زیرا متوجه شده اند که تمام شرایط سخت اقتصادی داخلی به برجام گره خورده است و اگراین مذاکرات به نتیجه برسد در آینده‌ی این دولت پنجره‌های باز خواهد شد و می‌تواند از فرصت‌های زیادی استفاده کند.»

او در خصوص این سوال که چراعده‌ی در داخل مخالف مذاکرات هستند می‌گوید : «آنها می‌پندارند که جبهه‌ی اسلام هستند و دیگران جبهه‌ی کفر وبه دنبال نتیجه باحاصل جمع صفر هستند و در حال حاضر هم سنگ اندازی‌های در داخل  انجام می‌دهند آنها یک نگاه ایدئولوژیکی دارند که سرانجامش شکست است وسوالی که در اینجا مطرح است که اگر ایران در یک سمت و قدرت‌های منطقه در سمت دیگر باشند ایران پیروزاین بازی خواهد بود ویا شکست خواهد خورد؟ پاسخ روشن است ایران به یک بن بست خواهد رسید مانند دوره‌ی دولت  نهم و دهم، اما این بار ایران عزم دارد که مذاکرات دوحه را پیش ببرد.»

مدیر موسسه دیدبان روسیه  در خصوص این سوال که آیا ایران می‌توانست از یک مسیر دیگر وارد مذاکرات شود که سود حداکثری برای ایران داشت می‌گوید: « بله، چرا این مذاکرات از مسیر تهران نباید حل می‌شد ؟چه ضرورتی داشت  زمانی که ایران و واشنگتن قرار بر مذاکره دارند کشور ثالثی برگذار کنند این مذاکرات باشد؟ رئیس جمهور آمریکا به وضوح گفت که  قطر شریک استراتژیک ما در فضای غیر ناتو است .از زمان جنگ روسیه و اوکراین گاز روسیه تحریم شد نگاه جدی به سمت قطر چرخید.و گفتگوهای از طریق ایران انجام شد و در همین مورد ابراهیم رییسی و امیر قطر سفرهای به تهران و دوحه داشتند قطر مطمئنن به دنبال منافع خودش در این مذاکرات است.»

 او درهمین خصوص اضافه ‌کرد: «اگر امروز ایران در شرایط بهتری بود با فضای قدرت چانه زنی بالاتری وارد مذاکرات می‌شد. ایران همیشه فرصت‌ها رابه دقیقه نود می‌رساند . ایران میتوانست چند سال زودتر از توافقات و مذاکرات بهره ببرد و امتیاز کمتری بدهد و تا زمانی که ایران بخواهد بازی برد_ باخت را انجام  دهد نتیجه اش می‌شود شرایطی که در حال حاضر در آن قرار داریم .»

در پایان استاد دانشگاه دوستی ملل روسیه، درخصوص این سوال که آمریکا نام «سپاه قدس» را از لیست سیاه، خارج خواهد کرد گفت: «آمریکا سه تهدید دارد افغانستان در آسیای جنوبی که نیروهایش را از این کشور خارج کرد تا طالبان به قدرت برسند . تهدید دوم روسیه دراروپا بود که با جنگ اوکراین، رو سیه را قابل کنترل کرد و به انزوا برد .و تهدید سوم ایران در خاورمیانه است، آمریکا در این مورد اعتقاد دارد که مسئله هسته ی ایران باید کنترل شود .این کشور در قبال ایران رویکرد ایجابی دارد نه سلبی و به دنبال تغییرات و جنگ نیست بلکه به دنبال کنترل رفتارهای ایران از طریق مذاکرات است و شاید برای به نتیجه رسیدن مذاکرات این سازمان را از تحریم خارج کند.»

خبرنگار: هانیه احمدی