مسیر ریلی تهران-کربلا برای انتقال زائران حسینی

به نقل از همشهری، مسیر ریلی تهران-کربلا برای انتقال زائران حسینی به‌صورت حمل‌ونقل ترکیبی راه‌اندازی می‌شود. مسافران این مسیر به‌واسطه تکمیل نشدن خط ریلی شلمچه-بصره، فاصله 32کیلومتری شلمچه تا بصره را به‌صورت زمینی طی می‌کنند و فاصله بصره تا کربلا را نیز با راه‌آهن عراق می‌پیمایند.

 احداث مسیر ریلی 32کیلومتری شلمچه-بصره همچنان با موانع و دست‌اندازهایی مواجه است که در میان‌مدت نمی‌توان روی حمل‌ونقل یکسره ریلی میان ایران و عراق حساب کرد؛ اما آنچه مدیرعامل راه‌آهن درباره فعال‌سازی قطار تهران – کربلا با استفاده از حمل‌ونقل ترکیبی می‌گوید، قادر است این مسیر استراتژیک را به‌صورت موقت و البته با هماهنگی فشرده دستگاه‌های متولی برای خدمت‌رسانی به عزاداران حسینی فعال کند.

از تهران تا کربلا با قطار و اتوبوس

خبر جدید حوزه ریلی کشور این است که مسافران تا زمان راه‌اندازی کامل مسیر ریلی شلمچه ایران به بصره عراق، می‌توانند مسافرت بین 2کشور را به‌صورت ترکیبی ریلی و جاده‌ای انجام دهند.

سیدمیعاد صالحی، مدیرعامل راه‌آهن در ارتباط با بخش خبری سیما، از تفاهم ایران و عراق در این زمینه خبر داده و می‌گوید: براساس این تفاهم، قطار مسافری از تهران به سمت شلمچه حرکت خواهد کرد و مسافران و زائران از شلمچه به میزان ۳۲کیلومتر تا ایستگاه راه‌آهن بصره با اتوبوس جابه‌جا می‌شوند و از بصره نیز حدود ۹ساعت با راه‌آهن عراق تا ایستگاه کربلا طی مسیر خواهند کرد.

صالحی با اشاره به تکمیل نبودن مسیر 32کیلومتری شلمچه-بصره، می‌افزاید: تلاش داریم با تفاهم با طرف عراقی، این مسیر ریلی را احداث کنیم، اما تا قبل از ساخت این مسیر و پل اروندرود و همچنین مین‌روبی ۱۶کیلومتر از این محدوده، حمل ترکیبی ریلی- جاده‌ای برای انتقال زائران فعال خواهد شد.

البته در حمل ترکیبی به‌واسطه لزوم جابه‌جایی چندباره مسافران از قطار به اتوبوس و از اتوبوس به قطار، موانعی در حوزه امنیت و روادید وجود دارد که بدون حل‌وفصل آنها امکان استفاده سریع از این شیوه وجود ندارد؛ اما مدیرعامل راه‌آهن جمهوری اسلامی از تفاهم با دستگاه‌های متولی برای تسهیل عبور و مرور زائران و کاهش هزینه‌ها خبر داده تا ضمن اعمال حداکثر تخفیف، این مسیر برای استفاده مسافران و زائران، ارزان، امن، جذاب و با رفاه بالا باشد.

صالحی می‌گوید: بخش‌هایی از این مسیر برای افزایش سرعت سیر به بهسازی نیاز دارد و با توجه به هماهنگی با مرزبانی و ستاد کل نیروهای مسلح، امیدواریم مدت‌زمان بررسی پاسپورت برای عبور زائران از شلمچه و بازگشت آنها تسهیل شود. طبق اظهارات مدیرعامل راه‌آهن، براساس تفاهمنامه ایران و عراق، در بازه زمانی 3‌ماهه، هر هفته یک قطار از تهران به سمت کربلا و بالعکس برقرار خواهد بود تا الزامات افزایش تردد قطارها بررسی شود.

قطار ویژه اربعین فعال می‌شود

در ایام اربعین، ظرفیت صندلی قطارهایی که از مشهد و تهران به‌سمت خرمشهر حرکت می‌کنند دوبرابر افزایش خواهد یافت و با توجه به پیش‌بینی سفر ۳ تا ۵میلیون زائر، قطار خرمشهر تا شلمچه به‌صورت ۲۴ساعته فعالیت خواهد کرد. این خبر را مدیرعامل راه‌آهن جمهوری اسلامی داده است.

البته قطار ترکیبی تهران-کربلا، آبان‌ماه1395 توسط راه‌آهن جمهوری اسلامی راه‌اندازی شده و در ایام عزاداری حسینی ترافیک بیشتری از مسافران به این مسیر ریلی منتقل می‌شود؛ اما مسئله اینجاست که مسافران و زائران پس از طی مسافت 960کیلومتری تهران تا شلمچه باید مسیر 32کیلومتری راه‌آهن تکمیل نشده شلمچه بصره را با ناوگان جاده‌ای طی کرده و پس‌ازآن مسافت 480کیلومتری از ایستگاه راه‌آهن شلمچه تا کربلا را با قطارهای سازمان راه‌آهن عراق سیر کنند. هماهنگی این حمل‌ونقل ترکیبی، مسئله‌ای است که هم‌اکنون موضوع تفاهم مقامات ریلی ایران و عراق است و موفقیت در آن می‌تواند قطار ویژه اربعین را به بهترین شکل فعال کند.

سرنوشت پیوند آهنی ایران و عراق

اتصال ریلی ایران و عراق از طریق خط راه‌آهن شلمچه- بصره، از سال1356 بین 2کشور مطرح شده است اما با گذشت حدود 45سال از آن، همچنان این قطعه 32کیلومتری اجرا نشده است. آخرین خبرها حاکی از این بود که هزینه ساخت پل، مین‌روبی و احداث این مسیر ریلی حدود ۱۰۰میلیون یورو برآورد شده و دولت سیزدهم برای شکستن طلسم احداث این خط ریلی وارد عمل شده است.

 ایران و عراق در سال۱۳۵۶ و در شرایطی که تنش‌های سیاسی میان 2کشور بالا گرفته بود، توافقی انجام دادند تا حلقه مفقوده کریدور ریلی غرب آسیا را با مشارکت یکدیگر از طریق اتصال شلمچه ایران به بصره عراق برطرف کنند. این مشارکت تا جایی ادامه پیدا کرد که توافق دوجانبه در مجالس 2کشور نیز به تصویب رسید؛ اما نه قبل از انقلاب و نه بعد از پایان حمله 8ساله رژیم بعث به ایران، کسی سراغ اجرای این توافق نرفت تا اینکه بعد از سقوط رژیم بعث عراق و صدام حسین در سال2003 میلادی، دوباره ایده‌پردازی برای احیا و اجرای این توافق قوت گرفت و به‌تدریج اقدامات عملی نیز چاشنی این ایده‌ها شد. البته با این اتفاقات هم مسیر 32کیلومتری راه‌آهن شلمچه-بصره باوجود نظر موافق دوطرف عملیاتی نشد.

براساس توافقات اولیه مقامات سیاسی و مسئولان وزارت راه و شهرسازی ایران و عراق، ساخت یک دهانه پل روی اروندرود به طول ۷۰۰متر سهم ایران و ساخت ۳۲کیلومتر خط ریلی از صفر مرزی تا بصره برعهده عراق بوده و این موضوع بارها در توافقات مسئولان 2کشور مطرح شده است؛ اما از سال94 تاکنون باوجوداینکه دوطرف عزم جدی برای راه‌اندازی این مسیر ریلی داشته‌اند، همچنان عملیات اجرایی آن به‌کندی پیش رفته است.

از سال گذشته، با شروع کار دولت سیزدهم، مقامات ارشد سیاسی 2کشور ایران و عراق، یکی از اولویت‌های کاری خود را توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقلی بین 2کشور و ازجمله، ایجاد و ساخت کریدور شلمچه - بصره اعلام کرده‌اند و بعد از سال‌ها مذاکره و توافقات بدون نتیجه عملی، این بار قرار است کار این خط ریلی 312کیلومتری یکسره شود.