
معاهده شفیق-هویدا بر سر حقابه ایران از هیرمند یک قرارداد حقوقی محکم و بینالمللی است/ کم بودن آب هیرمند، دلیلی برای ندادن حقابه ایران نیست/ در صورت تداوم این وضعیت تا چند ماه آینده، منطقه سیستان دچار تنش حاد آبی خواهد شد/ سطح وسیعی از کشتزارهای خشخاش از طریق رود هیرمند آبیاری میشود/ ایران در صورت لزوم و عدم تمکین طالبان به معاهده، موضوع را به سازمان ملل بکشاند / رویکرد دولتمردان ایران در مقابله با طالبان ناشیانه است
تنش سیاسی میان تهران و کابل بر سر حقابه ایران از رودخانه هیرمند، این روزها تشدید شده و مواضع مقامات ایرانی و رفتارهای گستاخانه مقامات طالبان واکنش گستردهای را در میان افکار عمومی به دنبال داشته است.
سیدمحمود حسینی، استاندار پیشین سیستان و بلوچستان در گفتگویی با امتداد با اشاره به ابعاد این مسئله، اظهار داشت: از گروه واپسگرای طالبان که محصول مذاکرات دوحه بوده و نقش آن در جهت منافع آمریکا تعریف شده، انتظار زیادی نمیرود. اما شیوه و رویکرد دولتمردان ایران در مقابله با طالبان ناشیانه و سادهانگارانه است. تهدید و دادن ضربالاجل نه تنها در جهت حل مشکل نیست، بلکه آن را پیچیدهتر میکند. مقامات ایران باید با اشراف بر اهداف روی کار آمدن طالبان دوم و با تسلط بر مفاد معاهده سال ۱۳۵۱ هیرمند به مسئله ورود و به شکل هوشمندانه، سیاست گذاری و اتخاذ موضع کنند.
قرارداد هیرمند بین ایران و افغانستان، موسوم به معاهده شفیق-هویدا، یک قرارداد حقوقی محکم و بینالمللی است که ظرفیتهای زیادی دارد. طرف افغان از نظر حقوق بینالملل و از منظر حسن همجواری ملزم به اجرای تعهدات خود در قبال این قرارداد است.
اما پاسخ این سوال که آیا خشکسالی یا کمآبی مورد ادعای مقامات طالبان در بالادست موجب این میشود که حق ایران داده نشود، بدون تردید منفی خواهد بود. چرا که طبق همین قرارداد در سالهای آبی نرمال باید حقابه ایران از هیرمند به میزان سالانه ۸۲۰ ملیون متر مکعب در نقطه مرزی تحویل شود.
ایران در صورت عدم تمکین طالبان به معاهده، موضوع را به سازمان ملل بکشاند
در این معاهده، حتی برای خشکسالی یا شرایط ضرور که منجر به خشکی موقت رودخانه شود، چاره اندیشی شده است. طبق این قرارداد در صورت بروز اختلاف، طرفین اول از طریق مذاکرات دیپلماتیک، دوم از طریق مساعی جمیله مرجع ثالث باید در حل اختلاف بکوشند و در غیر این صورت مسئله به حکمیت بینالمللی محول شود. جا دارد ایران در صورت لزوم و عدم تمکین طالبان به معاهده، موضوع را به سازمان ملل بکشاند.
طالبان از درگیری با ایران واهمه چندانی ندارد
حل مسئله هیرمند، نباید دستخوش احساسات و تحریکات قرار گرفته و موجب تنش شود. دامن زدن به تنشها و رفتارهای پوپولیستی ممکن است منافع عدهای را تامین کند اما مشکل مردم سیستان را حل نخواهد کرد. طالبان که رسمیت بینالمللی ندارد و در داخل با مشکل مواجه است از درگیری با ایران واهمه چندانی ندارد. کما اینکه از نرسیدن آب هیرمند به ایران هم باکی نداشته و ادعاهای غیرکارشناسی مطرح میکند.
ذخائر کنونی حداکثر تا چندماه آینده حتی موجب تنش تامین آب شرب منطقه هم خواهد شد
ذخائر کنونی حداکثر تا چندماه آینده حتی موجب تنش تامین آب شرب منطقه هم خواهد شد. حالا مبحث کشاورزی و محیط زیست منطقه در جای خود پر اهمیت است.
زمینهای زیادی پس از انعقاد قرارداد زیر کشت رفته که غالب تولید تریاک از همین جلگه هیرمند است
زمینهای زیادی پس از انعقاد قرارداد زیر کشت رفته که غالب تولید تریاک از همین جلگه هیرمند است. دولت افغانستان موظف به رعایت حقابه ایران بوده و طالبان باید بدانند که این حقابه ضایع شده، چه از نظر قانونی، چه از نظر عرفی و چه از منظر شرعی-که آنها مدعی عمل به آن هستند- حق ایران بوده و باید وصول شود.
انتهای پیام