بررسی «شاهنامه و هویت ملی» با نگاهی به داستان پهلوانان

اخبار معاصر: شاهنامه دایرة‌المعارف بزرگ فرهنگ ایران و بخشی از پرچم و هویت ملی ماست. این کتاب گرانسنگ فردوسی گنجینه‌ای‌ست در پند و حکمت، عرفان و آزادگی و مردمی و هنر کلامی فارسی که پس از گذشت هزار سال همچنان شور و شوق هویت ملی را در دل‌ها برمی‌انگیزد و همگان را ارشاد می‌بخشد.
 
پروفسور فضل‌الله رضا در اثر حاضر به موضوع «شاهنامه و هویت ملی» پرداخته و آن را در پنج دفتر تدوین کرده است؛ دفتر نخست «ایران نو و فرهنگ کهن» نام دارد که در سه بخش شاهنامه و هویت ملی، دو شاعر همزاد و شکوه خرد تنظیم شده ا ست. در بخشی از این دفتر آمده است: «در تاریخ فرهنگ ایران هیچ کتابی را به زبان فارسی نمی‌شناسیم که به اندازه شاهنامه در هویت ملی ما تأثیرگذار بوده باشد. شاعران و سخنوران هزار سال گذشته ما تقریباً به اتفاق در برابر شاهنامه سر تعظیم فرود آورده‌اند، شاهنامه فردوسی از نظر هنر کلامی زبان فارسی روان بی‌تکلف، همتا ندارد.»
 
داستان رستم و اسفندیار فردوسی بیش از هزار سال است که در اوج سربلندی و تناوری و ماندگاری، در دشت پهناور زبان پارسی جلوه‌گری می‌کند. مؤلف در نقد دوم این اثر گزارش کوتاهی را از برداشت خود از داستان رستم و اسفندیار ارائه می‌دهد.
 
در دفتر سوم به داستان سیاوش و مرگ او پرداخته می‌شود. در داستان سیاوش می‌بینیم که شاهزاده دلیر و بلندپایه دو تیره‌ای، از پدر کیانی و مادر تورانی به دنیا می‌آید. پدر کودک، پرورش او را برعهده رستم می‌گذارد. رستم کودک را در دل به فرزندی می‌پذیرد و سالیان دراز در پرورش او می‌کوشد، آداب بزم و رزم و فرمانروایی را به او می‌آموزد، اما گردش نامساعد روزگار، روزی این فرزندخوانده او را نیز در اوج شکوه شاهی و جوانی به کشتن می‌دهد.
 
دفتر چهارم «یادداشت‌های پراکنده» نام دارد که به داستان بیژن و منیژه، لهراسب و گشتاسب، هفتخوان اسفندیار، فردوسی شبی دقیقی را به خواب می‌بیند، اسکندر و دارا اختصاص یافته است. در نهایت دفتر پنجم شامل پیوست‌هایی درباره فردوسی و شاهنامه، محملی از زندگانی فردوسی، فردوسی و شاهنامه‌سرایی(برگزیده مقالات دانشنامه زبان و ادب فارسی)، گهریابی در شاهنامه، دیدگاه‌ها، فردوسی و طبری‌ست.


«شاهنامه و هویت ملی» در قطع وزیری و در 336 صفحه به قیمت 200 هزار ریال از سوی انتشارات اطلاعات روانه بازار کتاب شده است.
 انتهای پیام/
منبع: میزان