نقش تربیت در ایجاد جرم و جنایت در نوجوانان :

به گزارش معاصر،جلوگیری از انحرافات اجتماعي، يكي از راه هایی است كه در بخش نظارت و كنترل اجتماعي مورد بحث قرار می‌گیرد و نقش مهمی در آن حوزه ايفا مي كند.

از قرن نوزدهم تا حال ، افزایش بزه‏کاری در نوجوانان و جوانان به ویژه ارتکاب جرایم همراه با خشونت یکی از بزرگ ‏ترین معضلات اجتماعی به شمار رفته و افکار عمومی در دنیا را از این بابت نگران کرده است. پیامدهای بزه‏کاری نوجوانان و جوانان، علاوه بر ضرر و زیان همه‏جانبه‏ به خود ، باعث هدر رفتن سرمایه‏ها وازبین رفتن استعدادهای جوانانی می‌شود که از مهم‏ترین سرمایه‏های هر کشور محسوب می‏شوند.

تشخیص میزان تأثیر عوامل گوناگون در به وجود آمدن بزه‏کاری دشوار است؛ چون دراصل  تمام عوامل درونی و بیروی مثل زنجیرهای به هم پیوسته، هرکدام عامل شروع دیگری است.این عوامل به اندازه‏ای متنوع و فراوانند که دقیقا نمی‏توان گفت کدام از آنها بیشتر از دیگر عوامل دربه وجود آمدن بزه‏کاری مؤثر بوده است. از سوی دیگر، نحوه عملکرد هر یک از عوامل به خوبی مشخص نیست. به همین دلیل است که از نظر کارشناسان ، هیچگاه یک عامل مشخصی وجود ندارد که همیشه و به طور مطلق موجب کشاندن فرد به سوی بزهکاری شود.

يكي از مهم ترين راه هاي پيشگيري از انحراف و ناهنجاري ها، تاثير خانواده و والدين است. خانواده با افكار و برخوردهایشان و به كارگيري روش هاي صحیح مي‌توانند اعضای خانواده را از پیرامون كجروي دور نگه دارند . توجه به تربيت و اصول اخلاقي صحيح ازدوران كودكي بسيار اهميت دارد. به طور کلی، طرز فکر والدین یا سایر اعضای خانواده به هر شکلی که باشد کم و بیش در فرزندان تأثیر قابل توجهی می‏گذارد.

آنچه در اینجا بیشتر مورد توجه است، آثار کمبودهای خانوادگی است که متوجه سایر اعضای خانواده می‏شود. براثر همین کمبود ها است که فرزندان تحت شرایطی خاص در معرض فساد و تباهی قرار می‏گیرند وبه سمت بزه‏کاری می‌روند.

نقش خانواده در پيشگيري از جرم و جنایت :

۱- بعد اجتماعي و شخصيتي : خانواده همچنين از جمله عوامل اصلي شكل گيري شخصيت و بعد اجتماعي كودك است و از نظر كودكان مهمترين الگو پدر و مادر هستند.کودکان نحوه ارتباط والدين با يكديگر و ديگران و آداب و رسوم و خلقيات والدين را تقلید می‌کنند.

۲- بعد اعتقادي‌ : ارزش ها و اعتقادات ، نقش سازنده و بازدارنده با قضاوت و وجدان بيدار (در صورت ارتكاب جرم) درهر فرد را ايجاد مي نمايند و اين نقش بر هيچ كس پوشيده نيست.

  3- بعد اقتصادي : يكي ديگر از عوامل مهم ، مربوط به مسائل اقتصادي است. وضعيت خوب مالي به طور قطع تاثير بسزايي در فرايند تربيت فرزندان و بهتر آموختن كنش هاي اجتماعي و چگونگي رفتارخواهد داشت.

۴-اختلافات پدر و مادر: یکی دیگر از مواردی که ممکن است  منجر به بزه‏کاری شود ، اختلاف والدین و اصطکاک بین آنهاست که آثار آن متوجه سایر اعضای خانواده خواهد شد.مشکلات خانواده‏ها ممکن است موجب قهر وحتی ترک یکی از والدین از خانواده ‏شود. چنین معضلاتی، باعث اختلال در امنیت و بهداشت روان فرزندان می‌شود.

۵- کمبود محبت : نیاز به محبت از نیازهای اولیه و اساسی هر انسانی، چه در کودکی و چه در بزرگسالی است. کودکان به همان شکلی که برای رشد جسم خود به مواد خوراکی نیاز دارند، به همان شکل هم برای رشد عاطفی و اجتماعی و جامعه ‏پذیری، نیاز به محبت دارند. کودکان قبل از هرچیزی مثل غذای خوب، لباس گرم و اسباب بازی ، نیاز به پذیرفته شدن و محبت از سمت پدر و مادرشان دارند.

۶-بزهکار بودن یکی از اعضای خانواده : بزهکار بودن پدر یا مادر، یا یکی از اعضای خانواده ، می‏تواند در گرایش به بزهکاری دیگر اعضا مؤثر باشد.

همزمان با توسعه انقلاب صنعتي و افزایش نیازها، محروميت هاي حاصل از عدم تأمين خواسته ها و احتياجات زندگي موجب گسترش شديد فساد و دزدي نوجوانان شده است.كودكان و نوجوانان سرمايه هاي جامعه هستند و سلامت روان آنها تضمين كننده سلامت جامعه است.

برخی روانشناسان معتقدند زیاد شدن جرم و جنایت به دلیل زیاد شدن کشورهای صنعتی، ازدیاد سروصدا و افزایش جمعیت است.و انسان ها به دلیل از دست دادن آرامش روحی و روانی ، دچار اضطراب و تشویش درونی شده اند.

نقش محیط مدرسه در بزهکاری :

در مدارسی که تعداد دانش آموزان بالا است ، معلمان فرصت کافی برای رسیدگی به تمام اموررا ندارند.و با این فرصت کوتاه نمی‌توانند به بسیاری از مشکلات و نیازهای دانش آموزان رسیدگی کنند.

دانش آموزانی که در مسائلی مثل وضع تحصیلی یا شخصی نیاز به کمک دارند و به آنها توجهی نمی‌شود، امیدشان را از دست می‌دهندو به این ترتیب به رفتارهای بزه‌کارانه روی می‌آورند تا از این راه توجه ها را به خود جلب کنند. مدارس سعی کنند برای جلوگیری از این وضع ، برنامه های آموزشی و فوق برنامه ای را برنامه ریزی کنند.

خبرنگار:مهتاب صمدی