ادامه ادعاهای غیر مستند درباره مازوت‌سوزی در تهران

به گزارش معاصر به نقل از شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، خبرگزاری ایسنا روز یکشنبه، ۱۲ آذرماه در خبری با عنوان «مردم از تنفس در تهران نارضایتی شدیدی دارند» به نقل از رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر، مدعی شد در نیروگاه‌های تهران مازوت استفاده می‌شود که با تکذیب این ادعا و با هدف تنویر افکار عمومی این توضیحات ضروری است:

«بر اساس مطلب منتشرشده در ایسنا، مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران مدعی شده که بر اساس گزارش کمیسیون اصل ۹۰ مجلس سوخت‌های تولیدی کشور از جمله بنزین، نفت‌گاز و دیگر سوخت‌ها مطابق استاندارد ملی نیستند و از ۱۶ نیروگاه کشور ۱۴ نیروگاه مازوت مصرف می‌کنند و اگر کسی اعتراضی دارد می‌تواند به کمیسیون مراجعه کند.

این ادعا در حالی مطرح می‌شود که کیفیت سوخت‌های تولیدی در کشور در چند مرحله موردپایش قرار می‌گیرد. ابتدا در پالایشگاه‌ها این روند بررسی می‌شود، سپس در انبارهای نفت، کیفیت و استاندارد فرآورده‌های نفتی آزمایش می‌شود و سرانجام در جایگاه‌های سوخت توسط سازمان‌هایی مانند سازمان محیط زیست و سازمان ملی استاندارد به‌صورت دوره‌ای، سوخت عرضه‌شده نمونه‌گیری می‌شود.

در هیچ‌کدام از این مراحل تاکنون استدلالی مبنی بر غیراستاندارد بودن سوخت‌های تولیدی در کشور وجود ندارد و مشخص نیست رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران چگونه و با چه معیاری استاندارد فرآورده‌های نفتی تولیدی در کشور را زیر سؤال می‌برد.

در واقع اگر ایشان یا هر فرد دیگری مستنداتی مبنی بر غیراستاندارد بودن سوخت در اختیار دارند می‌توانند آن‌ها را در اختیار مراجع ذی‌صلاح قرار دهند و حتی در رسانه‌ها منتشر کنند، اما مشخص نیست با وجود اصرار چندباره شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران درباره انتشار این اسناد، هیچ‌گاه سند یا مدرک مستدلی در این زمینه ارائه نشده و تنها به اظهارنظرهای کلی در این خصوص بسنده شده است.

پیرهادی همچنین مدعی است که از ۱۶ نیروگاه کشور، ۱۴ نیروگاه مازوت مصرف می‌کنند. این ادعا آنجا خنده‌دار به نظر می‌رسد که ایران بیش از ۹۰ نیروگاه سیکل ترکیبی و حرارتی دارد و مشخص نیست آقای پیرهادی ۱۶ نیروگاه را چگونه انتخاب کرده که از دل آن ۱۴ نیروگاه مازوت مصرف می‌کنند.

این ادعا مانند این است که ۱۰۰ نفر در کنکور شرکت کنند و ۱۶ نفری که کمترین امتیاز را آورده‌اند به‌عنوان نمونه آمار انتخاب شوند و بگوییم ۱۴ نفر نمره‌ای زیر ۱۰ گرفته‌اند.

از سوی دیگر، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران در این زمینه تنها تأمین‌کننده سوخت جایگزین است تا در شرایط قطعی گاز تأمین پایدار برق به مخاطره نیفتد. این سوخت جایگزین بر اساس قانون شامل نفت‌گاز و نفت کوره می‌شود و همواره تلاش شده نفت‌گاز سوخت اصلی باشد و نفت کوره تنها در شرایط اضطرار مورد استفاده قرار گیرد.

بنابراین شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران نقشی در نحوه و زمان استفاده نفت کوره یا نفت‌گاز در نیروگاه‌ها ندارد و برای جلوگیری از قطع برق در زمستان به‌دلیل افزایش مصرف گاز در بخش خانگی، سوخت دوم را که می‌تواند با قیمت‌های فوب خلیج‌فارس صادر کند، با قیمتی نزدیک به صفر در اختیار نیروگاه‌ها قرار می‌دهد تا هیچ‌کدام از بخش‌های کشور مانند صنایع، بیمارستان‌ها، مراکز خدماتی و حتی بخش خانگی با قطع برق مواجه نشوند.

بنابراین برای تأمین پایدار برق در کشور تنها دو راه باقی می‌ماند. راه اول این است که بخش خانگی در زمستان در مصرف گاز صرفه‌جویی کند و با راهکارهای بهینه‌سازی مصرف درصدی از مصرف گاز را کاهش دهد، یا اینکه با افزایش مصرف گاز خانگی باید از سوخت دوم شامل نفت‌گاز و نفت کوره در نیروگاه‌ها استفاده کرد.

در همین حال، مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران نیز به‌تازگی مدعی شده است مازوت‌سوزی در نیروگاه‌های تهران انجام می‌شود.

البته این ادعای اعضای شورای شهر تهران از سوی مهدی چمران رئیس شورا تکذیب شد؛ چمران تأکید کرد نیروگاه‌هایی که از مازوت استفاده می‌کنند، پلمب شده‌اند.

بنا بر اعلام چمران، اینکه گازوئیل مورد استفاده اتوبوس‌ها استاندارد است و گوگرد بنزین هم حذف شده و مشکلی ندارد، البته این نکته باید مورد توجه قرار گیرد که مصرف سوخت در ایران بسیار بالاتر از میانگین جهانی است. شدت مصرف انرژی در کشور تقریباً ۲ برابر میانگین جهانی است، بنابراین حتی پاک‌ترین سوخت نیز به‌دلیل مصرف بالا می‌تواند آلودگی ایجاد کند.

 رئیس شورای شهر تهران نیز این نکته را تأیید کرد که در هر شرایط بنزین و گازوئیل آلودگی ایجاد می‌کنند و تا وقتی مردم با وسایل شخصی خود تردد کنند، آلودگی هوا به همین وضع ادامه خواهد داشت.

موضوع دیگر بررسی خودپالایندگی تهران است. شهر تهران که تا چند دهه قبل جمعیتی بسیار کمتر از امروز داشت به شکل نامتقارنی توسعه یافته و شیوه توسعه شهر، جلوی فرآیند خودپالایندگی تهران را تا حد زیادی گرفته است.

از سوی دیگر، با افزایش جمعیت تهران، مصرف سوخت در تمام بخش‌ها با رشد روزافزون روبه‌رو شده است و با توجه به ماهیت سوخت که عناصر کربن و هیدروژن تشکیل شده، ایجاد آلودگی اجتناب‌ناپذیر است.

اگرچه باید همه بخش‌ها در کاهش این آلودگی فعال شوند، اما تا زمانی که بهینه‌سازی مصرف شکل نگیرد، حتی با افزایش بیشتر از این کیفیت فرآورده‌های نفتی نیز باز هم سریال دنباله‌دار آلودگی هوا ادامه خواهد داشت.

نکته دیگر این است که بر اساس قانون تا زمانی که مصرف بنزین در کشور ۷۵ میلیون لیتر در روز باشد، وزارت نفت موظف به تأمین بنزین با استاندارد یورو ۴ در کلانشهرهاست. اگرچه اکنون مصرف بنزین بالای ۱۱۰ میلیون لیتر در روز است با این حال همچنان بنزین در تهران و ۷ کلانشهر دیگر با استاندارد یورو ۴ و با اکتان ۹۲ عرضه می‌شود.

البته بسیاری از دستگاه‌ها، وزارت نفت را مجری قانون هوای پاک و مقصر وضعیت کنونی هوا می‌دانند و انگشت اتهام در اجرایی نشدن بندهای قانون هوای پاک در حالی به سمت این وزارتخانه گرفته می‌شود که وزارت نفت بر اساس این قانون به‌عنوان بخشی از دولت، دستگاه حاکمیتی و نظارتی بر کاهش آلودگی هوا است، در حالی که وظیفه بیش از ۲۰ دستگاه در اجرای این قانون مشخص و ابلاغ شده است.»