به گزارش معاصر، امروز، ۲۲ آوریل، مصادف با سوم اردیبهشت، روز جهانی زمین است. این روز، قدیمیترین مناسبت ثبت شده در تقویم سازمان ملل متحد در موضوع محیط زیست میباشد. امروز، مرزهای فلسفهاخلاق، به حیطه محیط زیست و حفاظت از سیاره خاکی توسعه یافته و هر فعل یا ترک فعل آسیبزننده به زمین، غیراخلاقی شمرده میشود. مفهومِ اخلاق یک جهان، جایگزین اخلاق اجتماعی شده است.
گزارش ریسکهای مجمع جهانی اقتصاد در سال ۲۰۲۴ نشان میدهد: از بین ده خطر بزرگی که جهان را تا افق ده سال آینده تهدید میکند، دستکم پنج تهدید، ریشهای محیطزیستی دارند. پرسش اصلی این است:
آیا دنیا دستکم با همین تناسب، نیمی از بودجههای پژوهشی و توجه خود را به حل دشواریهای محیطزیستی اختصاص داده است؟ آیا آموزش و پرورش و رسانههای ما گام موثری در این مسیر برداشتهاند؟ آشکار است که پاسخ منفی است که اگر جز این بود، اینک نباید با چنین سطحی از فجایع برگشتناپذیر محیطزیستی مواجهه میشدیم.
از این گذشته، سبک زندگی انسانها و اصلاح فرهنگی به شیوههای گوناگون میتواند به حفاظت از سیاره زمین رساند:
کاهش استفاده از نایلون پلاستیکی، پرهیز از پرتاب زباله در طبیعت، کاهش استفاده از وسایل حمل و نقل شخصی و اصلاح رژیم غذایی و… . از میان این موارد، اصلاح رژیم غذایی و کاهش حداکثری و یا توقف مصرف محصولات غذایی حیوانی، بیش از همه با دشواری روبروست زیرا رژیم غذایی، جزو ریشهدار ترین و کهنترین عادات تاریخی بشر است و با افسانهها و خرافات ستبری گره خورده است. از افسانهی رابطهی انحصاری میان گوشت و قدرتِ عضلات تا خرافهی انحصار شیر و سلامتی، انسان را با بزرگترین مقاومت شبهعلمی خود دربرابر اصلاح رژیم غذایی مواجه ساخته است.
به نظر میرسد راهی بس طولانی در پیش است تا انسانها متوجه تاثیرات مخربِ عادات و باورهای خرافی خود و سبک زندگی خویش بر سیاره زمین بشوند اما در مسیر تحقق این رویای بزرگ، نقش آگاهی بخشی و نقش هر یک نفر انسان اهمیت دارد. در این بین، بیشترین تلاشها در اصلاح باورها و سبک زندگی میبایست معطوف به کودکان شود که ذهن آنها بسیار کمتر آلوده به خرافات، خودخواهیها، شبه علم و عادات موروثی است. اخلاق یک جهان هر یک نفرِ ما را به پذیرش مسئولیت نسبت به نسلهای آینده ملزم میسازد.