قانون نفقه فرزند

نفقه فرزند بر عهده چه کسی است؟
مطابق با ماده ۱۱۹۸ قانون مدنی کسی ملزم به انفاق است که متمکن از دادن نفقه باشد یعنی بتواند نفقه بدهد بدون اینکه از این حیث در وضع معیشت خود دچار مضیقه گردد ضمن اینکه برای تشخیص تمکن باید کلیه تعهدات و وضع زندگانی شخصی فرد در جامعه در نظر گرفته شود.و در ادامه به استناد ماده ۱۱۹۹ قانون مدنی، نفقه اولاد بر عهده پدر است و پس از فوت پدر یا عدم قدرت به انفاق بر عهده اجداد پدری یعنی پدر پدر می باشد و بارعایت الاَقربُ فَالاقرَب در صورت نبودن پدر و اجداد پدری و یا عدم قدرت آنها نفقه به عهده مادر است. از طرفی هر‌گاه مادر هم زنده‌ و یا قادر به پرداخت نفقه نباشد به عهده اجداد و جدات مادری و جدات پدری واجب النفقه است و اگر چند نفر از اجداد وجدات مزبور از حیث درجه اقربیت مساوی باشند، نفقه را میبایست به حصه مساوی تامین کنند.

تعیین میزان نفقه فرزندان
در تعیین میزان نفقه فرزندان معمولاً دادگاه های خانواده موضوع را به کارشناس ارجاع می‌دهند و کارشناس بر طبق شرایط زندگی او و توانایی مالی انتقال دهنده و مخارج متعارف فرزند مانند هزینه های متعارف مربوط به تامین مسکن و پوشاک و غذا میزان آن را تعیین خواهد کرد.بنابراین اگر پدری به هر دلیلی با وجود داشتن استطاعت و توان مالی از پرداخت نفقه امتناع کند فرزند می‌تواند به دلیل عدم پرداخت نفقه از پدر خود شکایت کند. منتها با استناد به ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده ضمانت اجرای نپرداختن نفقه افراد واجب النفقه مثل فرزند حبس تعزیری درجه ۶ (یعنی ۶ ماه تا ۲ سال) می‌باشد ضمن اینکه این جرم از جرایم قابل گذشت است.

نفقه فرزندان بالای 18 سال
طبق ماده ۱۱۹۸ قانون مدنی کسی ملزم به انفاق است که متمکن از دادن نفقه باشد یعنی بتواند نفقه بدهد بدون اینکه در وضعیت معیشت خود دچار مضیقه و سختی گردد .به همین دلیل قابل ذکر است که پرداخت نفقه فرزندان تا زمان مشخصی بر عهده پدر می‌باشد که معمولا با توجه به عرف نفقه پسر تا سن ۱۸ سالگی با پدر است و بعد از آن هم اگر فرزند نتواند معیشت خود را تامین کند باز هم نفقه به ایشان تعلق می‌گیرد که تعیین میزان آن با دادگاه خواهد بود. همچنین نفقه فرزند دختر تا زمانیکه ازدواج نکرده بر عهده پدر می‌باشد اما دختری که ازدواج کرده و بعد طلاق گرفته است ( به اصطلاح فرزند مطلقه) و به خانه پدر بازگشته نمی‌تواند به دلیل عدم پرداخت نفقه از پدر خود شکایت کند

شرایط شکایت نفقه فرزند از پدر
تا سنین ۱۸ سال تمام در صورتی که حکم رشد از دادگاه گرفته شود فرزند خود به تنهایی اختیار طرح شکایت بر علیه پدر یا هر شخصی که پرداخت نفقه بر عهده اوست را دارد ولی در صورت عدم دریافت حکم رشد از دادگاه تا پایان سن ۱۸ سالگی تمام، فرزند به تنهایی نمی‌تواند اقامه دعوا مطرح نماید.

نفقه فرزند بعد از طلاق
پرداخت نفقه به اینکه کدام یک از زوجین حضانت فرزند را به عهده دارد ارتباطی ندارد و پس از طلاق زوجین، حتی اگر حضانت طفل با مادر هم باشد دادگاه در مورد نفقه بر اساس ماده ۱۰۹۱ قانون مدنی حکم می‌کند همچنین بر طبق ماده ۲۹ قانون حمایت از خانواده دادگاه‌ موظف است ضمن رای، تکلیف حضانت و هزینه‌های حضانت که ظاهراً همان نفقه میباشد را تعیین کند که به صورت توافق زوجین مطرح و گاها در صورت اختلاف به وسیله کارشناس، نفقه فرزند مشخص می‌گردد.نکته قابل توجه این است، نهایتا هر حکمی که دادگاه در خصوص میزان نفقه فرزند صادر کند با توجه به افزایش هزینه های زندگی و تغییر شرایط، می توان تقاضای تعدیل نفقه فرزند را از دادگاه صادرکننده حکم درخواست نمود.”